Charakterystyka Sportu

Boks jest sportem, który charakteryzuje się wyjątkową dynamiką. Zawodnicy, którzy go uprawiają wykazują doskonałą sprawność fizyczną. Ponieważ boks jest sportem z podziałem na kategorie wagowe, stosunek masy do mocy jest kluczowym czynnikiem, decydującym o sukcesie.

Treningi

Bokserzy, którzy przygotowują się do turnieju, trenują często nawet trzy razy dziennie. Sesje treningowe obejmują treningi siłowe, treningi kondycyjne (np. bieganie, skakanie na skakance) sparingi i ćwiczenia techniczne. Aktywność boksera w czasie walki jest typowo eksplozywna, więc wymaga wytrenowania bardzo dużej dynamiki. Jednak równie ważne jest solidne przygotowanie wytrzymałościowe, aby bokser był w stanie utrzymać wysoką dyspozycję w czasie całej walki.

Zawody

Boks podzielony jest kategoriami wagowymi, zawodnicy o podobnej masie ciała rywalizują w tych samych widełkach wagowych. W wyniku takiego podziału maja miejsce różne implikacje dietetyczne oraz próby manipulowania wagą zawodnika, aby osiągnął przewagę nad przeciwnikiem.

Turnieje amatorskie mogą różnic się znacząco zarówno długością trwania jak i formułą, w jakiej rozgrywane są walki. Bokserzy mogą walczyć nawet codziennie, jednak w większości turniejów przyjęło się, ze zawodnik winien mieć jeden dzień odpoczynku pomiędzy walkami. Na zawodach międzynarodowych zawodnik może stoczyć nawet 4-5 po drodze do zwycięstwa w całym turnieju. Walki amatorskie obejmują trzy trzyminutowe rundy, rozdzielone jednominutowymi przerwami.

Pierwszego dnia zawodów każdy bokser musi poddać się ważeniu. Odbywa się to koło 8-10 rano, w zależności od grafiku walk. W kolejnych dniach turnieju ważenie odbywa się tylko dla zawodników, którzy walczą w danym dniu. Między ważeniem, a walką muszą upłynąć minimum trzy godziny.

Bokserzy robią wszystko, aby przygotowując się do zawodów zredukować swoja masę ciała, tak aby zmieścić się w „widełkach wagowych”, jednocześnie zachowując moc, która pozwoli im mieć przewagę nad rywalami. Zazwyczaj jest to umiejętne połączenie diety, która prowadzi się przed zawodami oraz zabiegów, które maja na celu odwodnienie organizmu zaraz przed ważeniem. Jednak odkąd wprowadzono obowiązek ważenia się każdego dnia zawodów, bokserzy musza odpowiednio równoważyć swoja gospodarkę płynami, tak, aby umiejętnie rozegrać ważenie, a jednocześnie nie pozbawić się płynów na tyle, aby uniemożliwić sobie wysoką wydajność w czasie pojedynków. Żeby osiągnąć tą równowagę bokserzy zawodowi korzystają z porad profesjonalnych doradców żywieniowych, którzy stale kontrolują skład ciała zawodnika.

Zasady żywieniowe

Odżywianie codzienne

Pomimo ogromnych wymagań energetycznych, jakie stawia boks, zawodnicy są często zobligowani do ograniczania ilości przyjmowanego pożywienia, żeby sprostać wymogom wagowym konkurencji. Bokserzy musza umiejętnie dostosować ilości przyjmowanych pokarmów i płynów, tak, aby organizm miał możliwość uzupełnienia zapasów energii oraz regeneracji po treningach, ale jednocześnie utrzymywał relatywnie niski poziom przyjmowanych kalorii.

Artykuły spożywcze bogate w wartości odżywcze (węglowodany, białka, żelaza, witaminy i minerały) o niskiej zawartości tłuszczów, są kluczowe dla zawodników, którzy chcą zoptymalizować swoja dietę. Wysoko tłuszczowe przekąski (np. czekolada, chipsy ziemniaczane) oraz artykuły o niskiej wartości odżywczej, ale bogate w węglowodany (np. słodkie napoje, słodycze) powinny być używane jak najrzadziej, ponieważ są wysokokaloryczne, a nie dostarczają organizmu wielu wartości odżywczych.

Kontrola wagi

Ponieważ boks jest kategoryzowany wagowo, zawodnicy powinni podjąć odpowiednie kroki prowadzące do spadku masy ciała przed zawodami. Najlepiej jest prowadzić ciągłą kontrolę masy ciała. Bokser nie powinien, poza sezonem, dopuścić do zwiększenia masy ciała powyżej 3-5 %, krytyczną granicą jest 10 %.

Podczas przygotowania się do zawodów, redukcja masy ciała do pożądanego poziomu powinna trwać około 8-10 tygodni. Tak, aby w momencie rozpoczęcia zawodów, bokser posiadał najbardziej korzystny stosunek mocy do masy ciała, co jest kluczowe.

W przypadku, kiedy 24-48 h przed ważeniem zawodnik nie osiągnął oczekiwanej wagi, powinien podjąć bardzo ograniczoną w pożywienie i lekko ograniczoną w płyny dietę, aby zrzucić brakujący kilogram. Miedzy ważeniem a walką są wymagane 3 h przerwy, w tym czasie zawodnik może nawodnić odpowiednio organizm i uzupełnić zapasy energii, nie zapominając, ze wygrana walka oznacza kolejne ważenie. Bokserzy, którzy przesadzą z odwodnieniem przed ważeniem, podejmują ogromne ryzyko dla zdrowia i wydajności organizmu.

Kultura żywieniowa

Z powodu ograniczeń wagowych, wielu zawodników wyrabia sobie złe nawyki żywieniowe. Często ma miejsce podejście „ucztuj albo głoduj”. Oznacza to, że kiedy zawodnik nie jest w okresie turniejowym folguje sobie i spożywa więcej niż powinien pokarmów wysokotłuszczowych, wysoko energetycznych i często alkoholu. Wtedy, przed konkursem, zmuszony jest do bardzo ograniczonej diety i zrzucenia nabytych podczas takiego ucztowania kilogramów, co w połączeniu z wysiłkiem treningowym, jest dla organizmu często zabójcze.

Edukacja zawodników, która ma na celu całoroczne kontrolowanie wagi, pomaga uniknąć takiej sytuacji. Podejście takie jest bardziej zbalansowane i zapewnia organizmowi stabilność i gotowość do treningów oraz dobre przygotowanie do osiągniecia pożądanej wagi w dniu zawodów. Jest też zbawienne dla ogólnego stanu zdrowia sportowca.

Bilans płynów

Nietrudno spotkać boksera ćwiczącego w grubym ubraniu, ma to na celu zapewnienie dużej potliwości w czasie treningu. Jest to praktyka szeroko stosowana wśród zawodników, pomimo dużego zagrożenia odwodnieniem organizmu, które z sobą niesie. Zawodnicy profesjonalni, powinni zadbać, aby w trakcie treningów byli zaopatrzeni w odpowiednia ilość wody lub napojów sportowych i ciągle przyjmować je, aby zapewnić równowagę płynów w organizmie miedzy treningami.

Dobrym nawykiem jest ważenie się przed i po treningu, aby wiedzieć, jaka utrata masy następuje w czasie wysiłku. Każda ubytek wagi jest odzwierciedleniem utraty płynów, która nie została zaspokojona. Aby odpowiednio nawodnić się miedzy treningami, bokser powinien przyjąć 125-150 % płynów, które stracił.

Kategorie wagowe