Opis kontuzji

Zmiana chorobowa w tego rodzaju jałowej martwicy kości występuje jedno- lub obustronnie, zazwyczaj u ruchliwych chłopców, w wieku do ok. 10-14 roku życia. Dużą rolę w powstawaniu choroby może również odgrywać przeciążenie spowodowane przez przyczepiające się w tym miejscu więzadło rzepki. Jałowa martwica guzowatości piszczelowej trwa od kilku miesięcy do ok. 2 i więcej lat, przebieg jej jest zazwyczaj łagodny z okresowymi zaostrzeniami. W wyjątkowych przypadkach może wystąpić częściowe oderwanie guzowatości piszczeli. Chorobę Osgood-Schlattera należy różnicować ze zmianami zapalnymi części miękkich i kości oraz z oddzielnymi jądrami kostnienia dla guzowatości piszczeli. Rokowania są zazwyczaj dobre. W łagodnych postaciach choroba przechodzi bez leczenia.

Objawy i symptomy kontuzji

Choroba objawia się tym, że w okolicy guzowatości dochodzi do pogrubienia, obrzęku i miernego stopnia dolegliwości bólowych, zwiększających się po biegu, dłuższym chodzeniu, jeździe rowerem, czy też wchodzeniu po schodach. Miejscowo poza obrzękiem stwierdza się  także wzmożenie ocieplenia, bolesność uciskową, rzadko zaczerwienienie i fluktuację. Zapalenie kaletki śluzowej, znajdującej się pod więzadłem właściwym rzepki, zwiększa znacznie dolegliwości. Staw kolanowy jest wolny i nie wykazuje żadnych zmian zapalnych. Charakterystyczne jest to, że ruchy czynnego wyprostu w stawie kolanowym wywołują ból w okolicy guzowatości piszczeli (szczególnie przy pokonywaniu oporu, podczas gdy ruchy bierne nie powodują bólu).

Leczenie i rehabilitacja kontuzji

Zasadniczym celem leczenia tej choroby jest zmniejszenie dolegliwości bólowych, dlatego niezbędne jest ograniczenie aktywności fizycznej i przerwa w uprawianiu sportu. U niektórych osób konieczne może być unieruchomienie chorej kończyny w szynie lub chodzenie przy pomocy kul. Stosuje się również takie zabiegi fizykoterapeutyczne, jak: rozgrzewanie chorej kończyny, ultradźwięki, jonoforeza, a także laseroterapia chorej okolicy. Wyżej wymienione zabiegi znacznie skracają czas trwania choroby. 

W jałowej martwicy guzowatości kości piszczelowej stosowane są także ortezy. Polecana jest np. orteza stawu kolanowego U-SK, która stabilizuje i odciąża rzepkę, stabilizuje bocznie staw kolanowy, odciąża przyczepy mięśnia, a poprzez utrzymywanie stabilnej temperatury i elastyczny ucisk ma działanie przeciwbólowe oraz zmniejszające obrzęki. Podobnie orteza podrzepkowa EB-P/RZ wykonana z materiału oznaczającego profesjonalne dopasowanie, która stabilizuje i odciąża rzepkę odciąża także więzadło właściwe rzepki. Zmniejsza również siłę oddziaływania mięśnia czworogłowego uda na przyczep piszczelowy.

Zapobieganie kontuzji

W zasadzie niewiele wiadomo o tym, jak zapobiegać tej chorobie, natomiast niektórzy specjaliści proponują, by rodzice dbali o prawidłową wagę dziecka, a w przypadku otyłości dążyli do zmniejszenia masy ciała dziecka. Proponuje się także wybór dla dziecka zajęć sportowych o umiarkowanym natężeniu oraz unikanie sportów wyczynowych.