Opis kontuzji

Na jałową martwicę guza kości piętowej, zwaną też „piętą Haglunda”, chorują dzieci i młodzież w okresie wzrostu - głównie chłopcy. Choroba ta trwa średnio około 18 miesięcy, przy czym zasadniczo rokowania są dobre. Etiologia tej choroby jest w zasadzie nieznana, a wyniki prowadzonych do tej pory badań klinicznych wykazują, że zmiany chorobowe zaczynają się od niewielkiego, podchrząstkowo położonego pola martwicy, spowodowanej niedokrwieniem tętniczym, którego przyczynami mogą być np.: predyspozycje wrodzone, wszelkiego rodzaju przeciążenia, mikrourazy, jak również zatory czy zaburzenia hormonalne. Szybka przebudowa kości u dzieci zwykle sprzyja regeneracji pola martwicy, ale może pozostać po niej deformacja, co w konsekwencji może doprowadzić do wczesnych zmian zwyrodnieniowych.

Objawy i symptomy kontuzji

Choroba objawia się bólami pięty poniżej przyczepu ścięgna Achillesa, występującymi okresowo po przeciążeniach, np. przy długich spacerach czy grze w piłkę. Wraz z rozwojem choroby ból wzmaga się, powodując utykanie. W tym czasie chory poprzez chodzenie na palcach sam stara się odciążyć chore miejsce. Na pięcie zaobserwować można niewielkie pogrubienie, zaś zgięcie grzbietowe stopy powoduje znaczną bolesność, wynikającą z pociągania zmienionej chorobowo okolicy przez przyczepiające się ścięgno Achillesa. Również dotykanie pięty, jak i ucisk przez obuwie powoduje ból. Niekiedy bolesności pięty towarzyszy zaczerwienienie i obrzęk, co jest spowodowane zapaleniem kaletki maziowej.

Leczenie i rehabilitacja kontuzji

Leczenie tej choroby polega głównie na odciążeniu zajętej kości przez stosowanie wkładek ortopedycznych odciążających. W okresie zaostrzeń - na odpoczynku, zmniejszeniu ruchliwości, odciążeniu. Przy silnych dolegliwościach stosuje się również leki przeciwzapalne. W zaawansowanej fazie choroby konieczne jest założenie opatrunku gipsowego w taki sposób, aby ciężar ciała przenosił się bezpośrednio z przodostopia na podudzia - odciążenie chorej okolicy. Niekiedy w opatrunku wycina się otwór, który umożliwia stosowanie ciepłych okładów i leków przeciwzapalnych, łagodzących objawy ostrej fazy choroby.

Środki, jakie można by zastosować w leczeniu, to, tak jak wyżej wymieniono, przede wszystkim ograniczenie nadmiernych obciążeń, a także stosowanie wkładek podpierających sklepienie podłużne stóp oraz wykonywanie odpowiednich ćwiczeń. Chorą piętę ochronić można też obuwiem z podwyższonym obcasem z miękkiej gumy o wysokości ok. 3 cm. lub zewnętrzną wkładką tej samej wysokości z wyciętym odcinkiem w okolicy guza piętowego. W przypadku zapalenia kaletki maziowej konieczne jest noszenie buta bez pięty (również z podwyższonym obcasem). Zapiętek buta musi być odpowiednio obszerny i elastyczny, aby nie drażnić chorej okolicy. Niekiedy w leczeniu stosuje się także ortezy stawu skokowego.

Zapobieganie kontuzji

Tak, jak nie są znane do końca przyczyny powstawania tego rodzaju jałowej martwicy kości, nie są też znane sposoby zapobiegania tej chorobie.